หนึ่งในคุณลักษณะอันสูงส่งของพระผู้เป็นเจ้า ซึ่งได้รับการกล่าวถึงอย่างสวยงามในโองการต่างๆ ของคัมภีร์อัลกุรอาน คือคุณลักษณะแห่งความเมตตาของพระองค์ ในหลายซูเราะฮ์ (บท) ของคัมภีร์อัลกุรอาน อัลลอฮ์ (ซ.บ.) ได้ทรงแนะนำพระองค์เองกับมนุษย์ด้วยคุณลักษณะนี้
คุณลักษณะอันสูงส่งประการหนึ่งของของพระผู้เป็นเจ้า ซึ่งได้รับการกล่าวถึงอย่างสวยงามในโองการต่างๆ ของคัมภีร์อัลกุรอาน คือคุณลักษณะแห่งความเมตตาของพระองค์ ในหลายซูเราะฮ์ (บท) ของคัมภีร์อัลกุรอาน อัลลอฮ์ (ซ.บ.) ได้ทรงแนะนำพระองค์เองกับมนุษย์ด้วยคุณลักษณะนี้ ตัวอย่างเช่น :
قالَ وَ مَنْ یقْنَطُ مِنْ رَحْمَه رَبِّهِ إِلاَّ الضَّالُّونَ
เขา (อิบรอฮีม) กล่าวว่า “และจะไม่มีผู้ใดที่สิ้นหวังในพระเมตตาของพระผู้อภิบาลของเขา นอกจากผู้หลงผิดทั้งหลาย” (1)
قالَ رَبِّ احْکمْ بِالْحَقِّ وَ رَبُّنَا الرَّحْمنُ الْمُسْتَعانُ عَلی ما تَصِفُون
“เขา (มุฮัมมัด) กล่าวว่า ข้าแต่พระผู้อภิบาลของข้าพระองค์ ขอพระองค์ทรงตัดสิน (แก่เรา) ด้วยความจริง และพระผู้อภิบาลของเรา คือ พระผู้ทรงกรุณา ปรานี ผู้ทรงถูกขอความช่วยเหลือต่อสิ่งที่พวกท่านกล่าวหา" (2)
ความเมตตา (เราะห์มัต) มีความหมายกว้างมาก ซึ่งครอบคลุมถึงสิ่งประทานให้ (เมาฮิบะฮ์) ทั้งหมดของพระผู้เป็นเจ้าในโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องทางจิตวิญญาณและไม่ว่าจะเป็นเรื่องทางวัตถุ ด้วยเหตุนี้ เมื่อมนุษย์ได้เห็นประตูภายนอกทั้งหมดถูกปิดลงต่อเขา เขาจะรู้สึกว่าพระเมตตาของพระผู้เป็นเจ้าวิ่งเข้ามาสู่หัวใจและจิตวิญญาณของเขา ดังนั้นเขาจะรู้สึกดีใจและปิติยินดี เขาจะรู้สึกสงบและเกิดความมั่นใจ แม้ว่าเขาจะเผชิญกับความตีบตันในชีวิตก็ตาม (3)
เนื่องจากพระเมตตาเมตตา (เราะห์มัต) ของพระผู้เป็นเจ้า มีความหมายกว้างและครอบคลุมถึงโลกนี้และปรโลก ในคัมภีร์อัลกุรอานจึงนำคำนี้มาใช้ในความหมายที่หลากหลาย บางครั้งก็กล่าวถึงในประเด็นเกี่ยวกับการชี้นำ (ฮิดายะฮ์) บางครั้งเกี่ยวกับการรอดพ้นจากเงื้อมมือของศัตรู บางครั้งก็หมายถึงการประทานน้ำฝนที่เปี่ยมไปด้วยความจำเริญ บางครั้งก็กล่าวถึงเนี๊ยะอ์มัต (ความโปรดปรานและสิ่งที่พระองค์ทรงประทานให้) อื่นๆ เช่น เนี๊ยะอ์มัตแห่งแสงสว่าง และในหลายกรณีก็ถูกกล่าวถึงในเรื่องของสวรรค์และความโปรดปรานและสิ่งประทานให้ของพระผู้เป็นเจ้าในปรโลก (วันกิยามะฮ์) (4)
พระผู้เป็นเจ้าทรงมีความเมตตาสองประเภท ประการหนึ่งคือความเมตตาทั่วไป (الرحمة العامة) ของพระผู้เป็นเจ้า ซึ่งครอบคลุมทั้งมิตรและศัตรู ผู้ศรัทธาและผู้ปฏิเสธศรัทธา คนดีและคนชั่ว เนื่องจากสายฝนแห่งพระเมตตาอันหาที่สิ้นสุดมิได้ของพระองค์จะไปถึงทุกคนในทุกหนทุกแห่ง และเนี๊ยะอ์มัต (ความโปรดปรานและสิ่งประทานให้) อันไม่สิ้นสุดของพระองค์ก็แผ่ปกคลุมไปทั่วทุกหนทุกแห่ง
ปวงบ่าวทุกคนจะได้รับประโยชน์จากสิ่งประทานให้ (เมาฮิบะฮ์) ที่หลากหลายในชีวิต และได้รับปัจจัยยังชีพจากสำรับที่แผ่กว้างของเนี๊ยะอ์มัต (ความโปรดปราน) อันไม่มีที่สิ้นสุดของพระองค์ นี่คือความเมตตาทั่วไปของพระองค์ที่ครอบคลุมอยู่เหนือจักรวาลและทุกคนจะดื่มด่ำและว่ายวนอยู่ในทะเลแห่งพระเมตตานี้
ความเมตตาอีกอย่างหนึ่งของพระผู้เป็นเจ้าคือความเมตตาเฉพาะ (الرحمة الخاصة) ของพระองค์ ความเมตตาประเภทนี้ เป็นความเมตตาเฉพาะสำหรับปวงบ่าวที่เป็นคนดี (ซอและห์) และเป็นผู้เชื่อฟังปฏิบัติตามพระองค์ เนื่องจากด้วยผลของความศรัทธา (อีหม่าน) และการกระทำความดี (อะมั้ล ซอและห์) พวกเขาจึงคู่ควรที่จะได้รับความเมตตาและการอภัยโทษ และความรู้สึกพิเศษที่ผู้ประพฤติชั่วและคนบาปทั้งหลายจะไม่ได้รับโชคผลจากมัน (5)
แต่ปัจจัยที่จะสามารถช่วยให้เราได้รับพระเมตตาจากพระผู้เป็นเจ้าได้แก่ :
1- อิสติฆฟาร (การขออภัยโทษ) : ปัจจัยนำมาซึ่งพระเมตตาจากพระผู้เป็นเจ้า ดังที่คัมภีร์อัลกุรอานกล่าวว่า :
لَوْلَا تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّکمْ تُرْحَمُونَ
“ไฉนพวกท่านจึงไม่ขออภัยโทษต่ออัลลอฮ์ เพื่อพวกท่านจะได้รับพระเมตตา" (6)
2- การมีความเมตตาต่อสิ่งถูกสร้างของพระผู้เป็นเจ้า :
หนึ่งในปัจจัยในการได้รับพระเมตตาจากพระผู้เป็นเจ้าคือการแสดงความเมตตาต่อสิ่งถูกสร้างของพระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงสูงส่ง ในเรื่องนี้ ท่านศาสดา (ซ็อลฯ) กล่าวว่า :
الرَّاحِمُونَ یرْحَمُهُمُ الرَّحْمَنُ ارْحَمُوا مَنْ فِی الْأَرْضِ یرْحَمْکمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ
"บรรดาผู้ที่มีเมตตานั้น พระผู้ทรงเมตตาก็จะทรงเมตตาพวกเขา ดังนั้นพวกท่านทั้งหลายจงเมตตาสิ่งที่อยู่ในแผ่นดินเถิด แล้วผู้ที่อยู่ในฟากฟ้าก็จะเมตตาพวกท่าน” (7)
เชิงอรรถ :
- อัลกุรอานบทอัลฮิจรุ์ โองการที่ 56
- อัลกุรอานบทอัลอันบิยาอ์ โองการที่ 112
- ตัฟซีร นะมูเนะฮ์, เล่ม 18, หน้า 171
- ตัฟซีร นะมูเนะฮ์, เล่ม 21, หน้า 282
- ตัฟซีร นะมูเนะฮ์, เล่ม 1, หน้า 22
- อัลกุรอานบทอัลนัมล์ โองการที่ 46
- มุสตัดร็อก อัลวะซาอิล, เล่ม 12, หน้า 385
บทความ : เชคมุฮัมมัดนาอีม ประดับญาติ
Copyright © 2024 SAHIBZAMAN.NET- สื่อเรียนรู้สำหรับอิสระชนคนรุ่นใหม่